Suopmelaččat leat guolástan seammá movtta maŋimuš háve jagi 2020. Dalle koronapandemiija moivii ollusiid eará luopmoplánaid. Ná sáhttá gávnnahit guolleváriiddikšunmávssuid dahjege nu gohčoduvvon stáhta guollekoartta jođus: njukčamánu loahpa rádjái daid ledje háhkan 45 000 stuhka dahjege 33 % eanet go gaskamearálaččat. Ođđa fenomena lea, ahte nuorat mákset jándormávssuid eanet go goassige.
Diibmá guolleváriiddikšunmávssut čoggojedje 9,6 miljovnna euro ovddas oktiibuot 288 000 stuhka. Dál álgojagis guolleváriiddikšunmávssu leat máksán čielgasit eanet go diibmá.
Guolleváriiddikšunmávssu sáhttá máksit kaleandarjahkái, vahkkui dahje jándorii.
Nuorat oidet jándormávssu
Eandalii 30-jahkásaččat oidet jándormávssuid, daningo sii mákset praktihkas beali buot jándormávssuin. Eanemusat dáid jerret geasseluopmoáigodagas.
Jándormávssuid háhke mannan jagi sullii 71 000 stuhka, mii lea mearkkašahtti láhkai eanet go viđa jagi 45 000 gaskaárvu ja juoba 15 proseantta eanet go mannan jagi. Fenomena ii goittotge leat ođas ja jándormávssuid mearri ja oassi buot guolleváriiddikšunmávssuin lea lassánan dássidit jagis jahkái ja loktanan sullii 25 prosentii mannan jagi.
Vaikko eandalii nuorat oidet oanehis guolleváriiddikšunmávssuid, čavčča loahpageahčen daid oastigohtet earátge. Dalle dávjjimusat jándormávssu háhkáges 30–45-jahkásaš astoáiggeguolásteaddji, guhte manná guolástit ja sávvá goddit luossaguliid. Oktasaš lea goittotge dat, ahte jándormávssuid mearri lea lassánan buot ahkejoavkkuin dássidit.
“Jándormávssut leat lassánan mearkkašahtti láhkai juo máŋga jagi ja dat dihtto eandalii nuoraid siste, gos mearit leat stuoribut go eará ahkejoavkkuin. Dát sáhttá muitalit guovttelágan ovdánumis, daningo mii leat kánske fáhten nuoraid buorebut ja guollebivdoáiggeájanasa bivnnutvuohta lea lassánan iešguđet doaibmiid resurseremiid bokte”, guollebivddu sierraáššedovdi Jaakko Haapakoski dadjá.
Suomu-bláđđi juhkkojuvvo jahkemávssu máksán olbmuide
Seammá láhkai badjel 45-jahkásaččat oidet dál jahkemávssu, daningo sii mákset badjel beali buot jahkemávssuin. Ođđasamos láhkanuppástusa mielde máksingeatnegassan boahtán badjel 64-jahkásaččaid ahkejoavku lea máksán guolleváriiddikšunmávssu eanet go vurdojuvvui. Dás fuolakeahttá jahkemávssu máksán olbmuid mearri njiejai mannan jagi ektui sullii 3 %.
Buohkat jahkemávssu máksán olbmot ožžot poastta bokte Suomu-bláđi (ruoŧagillii Fena), man maŋŋebearpma mielde sáddejit maiddái lobi geavaheaddji lohpeduođaštusa dahjege guolástankoartta. Bláđđi sáddejuvvo cuoŋománu rájes juohke mánus buohkaide, geat leat ovddit mánu loahpa rádjái máksán jahkemávssu.
Mannan jagi Suomu doaimmahedje oktiibuot sullii 185 000 stuhka.
Lassidieđut
Guollebivddu sierraáššedovdi Jaakko Haapakoski, Meahciráđđehus, 040 190 8717, ovdanamma.sohkanamma@metsa.fi