Sämmilij päikkikuávlu luánduriggodâhvuávám lii tääl ávus finnimist julkaisut.metsa.fi -siijđost.Luánduriggodâhvuávám lii luuhâmnáál suomâkielân já tavesämikielân.Anarâškielâ já nuorttâlâškielâ versioh puátih sijđoid majeláá.
Sämmilij päikkikuávlu luánduriggodâhvuávám stivree Meccihaldâttâs tooimâid sämmilij päikkikuávlust iivij 2022–2027. Tääl almostittum luánduriggodâhvuávám lii aanoost ive 2027 räi, mon maŋa tast ráhtoo vuod uđđâ versio.
Uđđâ luánduriggodâhvuávám lii rahtum ohtsâšvuávám vuovijguin. Linjimeh láá hämmejum kuávlu já eennâmkode tuáimei hammim ohtsâšpargojuávhoin sehe Sämitige nomâttem Akwé: Kon -pargojuávhoin. Projektist láá lamaš meiddei maaŋgâ sierâ teemajuávhu, main láá vuáijum tärkkilubbooht eereeb iärrás mađhâšem, puásuituálu. kieldâi já kuávlu nuorâi tuoivuid já tárboid.
Sämitige saavâjođetteijee Tuomas Aslak Juuso kommentist sämmilij päikkikuávlu luánduriggodâhvuávám rähtimproosees návt:
“Sämitige já Meccihaldâttâs savâstâlmeh sämmilij päikkikuávlu luánduriggodâhvuávám rähtim uásild láá moonnâm pyere vuoiŋâst. Lii pyeri, ete sämikulttuurân čyeccee vaiguttâsâi árvuštâllâm várás vuáđudui proosees aalgâst Akwé: Kon -pargojuávkku mii oovtâst ráđádâllâm toimâmaali vuáđuld.
Sämitige já Meccihaldâttâs koskâsijn ráđádâlmijn ohtsâšibárdâs kavnui maaŋgâi merhâšittee aašij uásild já soppui meiddei tooimâin, maid mij älgip ovdediđ oovtâst Meccihaldâttâs joođeetmist. Tiäđust-uv peevdi oolâ paccii meiddei koččâmušah, main mij ep nahcim kavnâđ ohtâsii uáinu, ovdâmerkkân Laapi palgâs kuávlust ässee sämmilij vuoigâdvuođâi nanodem, já malmâucâmân já ruukitoimáid sehe miäcástemluuvij vyebdimân já tiätumeerijd lahtojeijee kirjeetmeh.”
95 sierâ toimâd stivrimin Meccihaldâttâs toimâm
Luánduriggodâhvuávám mittomeerrin lii staatâ enâmij já čaasij pyeremus já kilelumos máhđulâš ubâlâšhiätu. Sämmilij päikkikuávlu luánduriggodâhvuávám toimâmohjelm vuáđuduvá Meccihaldâttâs strategian. Strategiast jođettum toimâm váldulinjááh láá:
1. Ovdâsvástádâslâš já ohtsâšpaargon vuáđuduvvee toimâm já ton ovdedem
2. Šoŋŋâdâhnubástus coggâm já toos vuáhádume
3. Luándu maaŋgâmuáđusâšvuođâ turvim já lasettem sehe kulttuuräärbi turvim
4. Kuávlu ulmui pyereestvaijeem sehe kuávlu luándun já luánduriggoduvváid vuáđuduvvee iäláttâsâi hinnáid turvim já ovdedem (bioekonomia)
Váldulinjái vuálá láá listoost konkreetliih tooimah, moh rähtih oles luánduriggodâhvuávám vuáđu. Tooimah láá vuávájum ohtsis 94 já toi olášum čuávvoo ihásávt.
Meccihaldâttâs sämmilij päikkikuávlust
Sämmilij päikkikuávlust 90 prosenttid láá Meccihaldâttâs haldâšem staatâ enâmeh. Tain 72 prosenttid láá Meccihaldâttâs Luándupalvâlusâi haldâšem suojâlem- já meccikuávluh já 13 Meccihaldâttâs Kiddodâhovdedem haldâšem luánduiäláttâskuávluh. Vijđoduvâst 15 prosenttid láá vyevdituálu haaldâšmist, já tast suullân peeli lii vyevdituálutoimâm pirrâduvâst.
Lasetiäđuh:
Proojeekthovdâ Olli Lipponen, p. 0206396520, olli.lipponen@metsa.fi
Stivrimjuávhu saavâjođetteijee Pirjo Seurujärvi, p. 0206397704, pirjo.seurujarvi@metsa.fi
Saamelaisten kotiseutualueen luonnonvarasuunnitelma 2022–2027
https://julkaisut.metsa.fi/julkaisut/show/2649
Sápmelaččaid ruovttuguovllu luondduriggodatplána 2022–2027
https://julkaisut.metsa.fi/se/almmustahttimat/show/2650