Seuʹrre šõõddid da jieʹlid leʹbe håʹt-i muõtti čiŋŋâlvuõđ da ääim teemperatuur eeʹjj-jårrõõzzâst! Ååʹn tõt lij vueiʹtlvaž še sääʹmǩiõlin. Sääʹmǩiõli neäʹttlest Meäʹcchalltõõzz Luâttkääzzkõõzz taʹrjjee säʹmmlai dommvuuʹd škooulid da peiʹvvpõõrtid luâđ vuâmmšõõttmõʹšše vieʹǩǩen aanrõs- nuõrttsääʹm- da tâʹvvsääʹmǩiõllsaž luâđvuämmšemkaʹlndaaʹr.
Luâđvuämmšemkaʹlndaaʹrest leʹbe fenolooglaž* kaʹlndaaʹrest lie älšmõʹtti tuâi eeʹjj juõʹǩǩ peivva. Kaʹlndaar vuäitt ââʹnned vieʹǩǩen da loŋŋtummšen luâttmättʼtõõzzâst škooulin da peiʹvvpõõrtin, da tõn vuäitt tiuddeed õõutsââʹjest leʹbe õhttu.
Luâttvuâmmšõõzzi tuejjeem diõtt ij taarbâž mõõnnâd kookkas, riʹjttai ko läuʹǩǩad åålǥas uusâst! Veäʹǩǩneävvaid ij määŋg taarbâž, euʹnnkarndažžin, teemperaturmetteemneävvin da muõttčiŋŋâlvuõđ metteei hääʹrjnõõđđin peäss juʹn kookkas. Tuâi lââʹssen eeʹjj juõʹǩǩ määnpâjja õhttan ǩeʹrjj Urho Kekkonen meermieʹcc čeäkkleest, Ukselmavueiʹv Elskast. Elska-čeäkkli ääʹlašm luâđ valvvmõʹšše mainsteeʹl jiiʹjjes vuâmmšõõzzin, koid son raajj pueʹrmõs kueʹstelmsââʹjest meermieʹcc kâskka Ukselmavueiʹvv-tuõddrest.
Kaʹlndaar vuäǯǯ âânnmõʹšše ǩii täättas haaʹlad
Aunstõõzz tuåimtet sääʹmvuuʹd škooulid da peiʹvvpõõrtid Sääʹmǩiõli neäʹttlest 19.-25.10. Lââʹssen aunstõõzz tuåimtet säʹmmlai dommvuuʹd åålǥbeälla škooulid, koin lie sääʹmǩiõllsaž klaass leʹbe koin mättʼtet sääʹmǩiõlid. Kaʹlndaar vuäǯǯa nuʹtt haaʹleeʹl âânnmõʹšše še sääʹm ǩiõli vuõrâsoummumättʼtõõđi di puk jeärraz, ǩeäk haaʹlee.
Luâttpeâmmʼmõš da -vuäʹpstõs lij vueʹss Meäʹcchalltõõzz tuâi, da mij tuejjeep še sääʹmǩiõllsaž luâttpeâmmʼmõõžž. Luâttpeâmmʼmõšaunstõõzz puuʹtʼtummuž lââʹssen tuejjeet še škooul- da peiʹvvpõrttkueʹssreeisaid da jäʹrjstet reisspeeiʹvid Tâʹvv-Sääʹmjânnmest. Luâđvalvvâm- leʹbe fenolooglaž kaʹlndar lij tuejjuum vueʹssen Lappi ELY-kõõskõõzz vaaldâšm vuâlla åårrai Lappi Luâttpeâmmʼmõš- da teâđtõshaʹŋǩǩõõzz (2010-2013). Ååʹn kaʹlndar lij jåårǥlum sääʹm ǩiõlid PAN – Tâʹvv luâđettmõõžž -projeeʹktest, koon stuʹvrrai Meäʹcchalltõõzz Lappi Luâttkääzzkõõzz. PAN-projeʹktt vuäǯǯ EU ENI Kolarctic-naabârprogrammteäggtõõzz, da tän meeraikõskksaž luâđsuõjjeemõhttsažtuâi mieʹldd še projeeʹkt taajâž taaurõš NIBIO – Taarrjânnam Biotääʹllinstituutt juâkk tän sääʹmǩiõllsaž luâttpeâmmʼmõšmateriaal škooulid Paččjooǥǥ vuuʹdest da Finnmark lääʹnest.
Lââʹssteâđ
Meäʹcchalltõs, Luâttkääzzkõõzz Lappi
Plaaneei Kristiina Aikio, teʹlfon 040 4804424, neʹttpååʹšt kristiina.aikio(at)metsa.fi
* Fenologia lij biologia vueʹssvuʹvdd, kååʹtt tuʹtǩǩad jieʹllʼji tuåimmjummuž da jälstõõttmõõžž eeʹjjäiggsaž da juõʹǩǩekksaž vaajtõõllmõõžž.