Luondduriggodatplánen
Luondduriggodatplánen lea stáhta oamastan eana- ja čáhceguovlluid guhkes áigegaskka suvdilis ávkkástallama plánen. Luondduriggodatplánat leat doaibmaprográmmat, maiguin ohcat stáhta eatnamiin nu olu go vejolaš ávkki ja ávkkástallanvugiid ja mat stivrejit Meahciráđđehusa doaimma guovllus oppa plánabaji áigge.
Stáhta guovlluide čuhcet máŋggat geavahandárbbut, mat laktásit ee. luonddusuodjaleapmái, eanadollui, áhpásmuhttinatnui, luondduturismii, giddodatovddideapmái ja eanaávnnasgávpái. Luondduriggodatplánain ovttastahttet stáhta eana- ja čáhceguovlluid fállán resurssaid, stáhta-oamasteaddji dárbbut ja guvllolaš mihttomeriid. Luondduriggodatplánain soahpat ovdamearkan vuovdedoalu čuohppanplánain.
Luondduriggodatplánas figgat maiddái gávdnat ja ávkkástallat stáhta eana- ja čáhceguovlluid fállán ođđa vejolašvuođaid. Dáid buot dárbbuid oktiiheivehemiin oažžut suopmelaš servodahkii buoremus vejolaš oppalašávkki.
Oktasašplánen lea Meahciráđđehusa earenoamášvuohta
Luondduriggodatplánat dahkkojuvvojit ovttas čanusjoavkkuiguin. Ovttasbarggus leat máŋggat ávkkit: ovttas sáhttit gávdnat stáhta eana- ja čáhceguovlluide áibbas ođđage geavahanvejolašvuođaid. Plánema oktavuođas fuobmát, ahte áššiid ferte dahkat ovttas: Meahciráđđehus dahká vejolažžan áššiid dihto rájá rádjai, ja soames eará doaibmi sáhttá joatkit das. Ovttasbargu veahkeha čanusjoavkkuid maiddái čatnasit luondduriggodatplánii.
Dát luovvi ja viidát oassálasti plánenvuohki lea Eurohpá meahciráđđehuslaččaid mihttolávas áidnalunddot.
Luondduriggodatplánen álggahuvvui jagi 1997. Plánat gárvvistuvvojit logi jahkái, ja plánabaji beallemuttus dahkkui plána gaskadárkkistus. Jagi 2002 plánavuogádagat ođasmahttojuvvui go buktui dan báldii guovlluekologalaš plánen, mii dahká beaktilabbon ja dárkilabbon sierra mihttomeriid oktiiheiveheami.
Otná beaivve luondduriggodatplánat dahkkojuvvojit viđa jagi áigodahkii. Plánavuogi figgat geažos áigge buoridit: juohke prošeavttas piloterejuvvo juoga ođđa, ja ovddit prošeavttas ohppojuvvon sirdojuvvo ođđa plánii.
Luondduriggodatplánaid ollašuvvama bearráigeahččat nu máŋggabealagit go vejolaš. Dasa ávkkástallo Meahciráđđehusa váikkuheaddjivuođa govvidan mihttáriid. Mihtidanbohtosat raporterejuvvojit jahke- ja vásttolašvuođamuitalusas ja oppalaš servodatlaš geatnegasvuođat -raporttas.